Van piek tot vuurtoren, zo noemden we ons geld.

Het Nederlandse geld kent een rijke geschiedenis, niet alleen in waarde en ontwerp, maar ook in de bijzondere bijnamen die in de volksmond zijn ontstaan. Deze bijnamen weerspiegelen vaak zowel de fysieke kenmerken van het geld als de culturele context van Nederland.

Piek

De term ‘piek’ was in Nederland een populaire benaming voor de munt van één gulden. Vanaf het einde van de 17e eeuw werd op deze guldens de afbeelding van de Hollandse maagd getoond. Deze iconische figuur was te zien met een lans, ook wel een piek genoemd, waarop een vrijheidshoed prijkte. Het is deze specifieke afbeelding die aan de basis ligt van de volksbenaming ‘piek’ voor de gulden. Deze term werd in de volksmond vaak gebruikt en was een geliefde vervanging van het officiële ‘gulden’.

Knaak

De ‘knaak’, een bijnaam voor de rijksdaalder (2,5 gulden), komt mogelijk voort uit de verbastering van het woord ‘koning’ of ‘koninklijk’, wat verwijst naar de afbeelding van de monarch op de munt.

Joet / Juutje

De term ‘joet’ staat voor het 10-gulden biljet. Deze bijnaam vindt zijn oorsprong in het Jiddisch, waar ‘joet’ het cijfer tien betekent. Deze term illustreert de invloed van het Jiddisch op de Nederlandse taal, vooral in de context van handel en financiën.

Geeltje

Het ‘geeltje’, de benaming voor het 25-gulden biljet, heeft een duidelijke herkomst. Deze term verwijst simpelweg naar de kleur van het biljet, dat opvallend geel was.

Meier

Hoe werd een briefje van honderd gulden genoemd? Een briefje van honderd gulden werd een meier genoemd. Deze term komt waarschijnlijk van het Jiddische woord ‘mei’, wat honderd betekent. Het toont de invloed van verschillende talen en culturen op de Nederlandse taal.

Zonnebloempje

Het ‘zonnebloempje’, de bijnaam voor het 50-gulden biljet, is een directe verwijzing naar het ontwerp van het biljet, waarop een zonnebloem prominent afgebeeld stond.

Vuurtorentje

Het ‘vuurtorentje’ verwijst naar het 250-gulden biljet. Deze bijnaam is een duidelijke verwijzing naar de afbeelding van een vuurtoren op het biljet.